Victory

Uwolnić się od faszystowskich manipulacji oraz głębokiej, przewlekłej menopauzy… – BEZCENNE ! 🙂

Arystoteles O Duszy

Teorie duszy w starożytnej filozofii

Gdy badamy duszę, powinniśmy równocześnie stawiać problemy, które będziemy musieli w dalszym ciągu rozwiązać, oraz roztrząsać poglądy wszystkich poprzedników46, którzy tylko je o niej wyrazili — a to wszystko w tym celu, aby skorzystać z ich trafnych uwag i ustrzec się ich pomyłek. Punktem wyjścia [naszych] badań będzie przegląd tych cech, które zdaniem ogółu najbardziej charakteryzują naturę duszy. Otóż dwie zwłaszcza cechy zdają się odróżnić jestestwo posiadające duszę od jestestwa, któremu jej brak, mianowicie ruch47 i wrażenie zmysłowe. Właściwie tylko te dwie [cechy]48 przejęliśmy w spuściźnie od przodków. W samej rzeczy jedni z nich utrzymują, że dusza jest przede wszystkim i głównie czynnikiem poruszającym. A wychodząc z założenia, że [to], co nie jest w ruchu, nie może wprawić w ruch niczego, wywnioskowali, że dusza należy do klasy jestestw, które są w ruchu. To właśnie skłoniło Demokryta do twierdzenia, że dusza jest szczególnym rodzajem ognia lub ciepłoty. Istnieje [powiada] nieskończona ilość kształtów, czyli atomów; te spośród nich, które mają kształt kulisty, nazywa ogniem i duszą49; podobne są one od tzw. „pyłku powietrznego”50, który jasno widać w promieniach słońca wpadających przez okna; mieszaninę wszystkich rodzajów nasion nazywa „pierwiastkami całej natury” (podobnie uczy także Leukippos). Racja, dla której utożsamia atomy kuliste z duszą, jest ta, że takie właśnie kształty szczególnie łatwo przenikają wszystkie rzeczy i wprawiają w ruch resztę jestestw przez to, że są same w ruchu; suponują, jak to jasno widać, że dusza właśnie jest tym czynnikiem, który udziela ruchu zwierzętom. Dla tej też racji51 oddychanie stanowi [według nich] cechę istotną życia. Chociaż bowiem środowisko ściska ciała zwierząt i wypycha [z nich] te atomy, które im dostarczają ruchu (przez sam fakt, że same nie są nigdy w spoczynku), to jednak nadchodzi [zwierzętom] pomoc od zewnątrz, gdyż wchodzą do nich wnętrza inne atomy tejże samej natury w procesie oddychania. One bowiem zapobiegają wyparciu [ze zwierząt] tych atomów, które się już w nich znajdują; a dokonują tego przeciwstawiając się siłom ściskającym i zgęszczającym. Toteż tak długo [zwierzęta] żyją, jak długo są w stanie to czynić. Doktryna pitagorejczyków52, jak się zdaje, zawiera tę samą treść. W samej rzeczy jedni spośród nich utrzymywali, że dusza jest pyłkiem powietrznym; inni zaś, że jest tym, co porusza ten pyłek. Do niego odwoływali się dlatego, że jest z całą oczywistością w nieustannym ruchu, nawet gdy nie ma żadnego wiatru53. Tę samą tendencję zdradzają wszyscy ci, co określają duszę jako „to, co się samo porusza”54. Wszyscy oni bowiem sądzili, jak widać, że ruch stanowi najbardziej charakterystyczną cechę duszy, i że wszystko porusza się tylko dzięki duszy, a ona sama porusza się swoją własną mocą — bo przecież nie widzimy niczego, co by poruszało inną rzecz, gdy samo nie jest w ruchu55. Również Anaksagoras utrzymuje, że dusza jest tym, co porusza; i w ogóle wszyscy ci, co [z nim] powiedzieli, że rozum wprawił w ruch wszechświat. Jednak niezupełnie w ten sam sposób, jak Demokryt [rzecz pojmują]; ten ostatni bowiem utożsamił bez zastrzeżeń duszę z rozumem, bo [według niego] prawdą jest to, co się [nam] zjawia i dlatego Homer słusznie w poemacie powiedział, że Hektor leżał bez rozumu56. W samej rzeczy [Demokryt] nie posługuje się terminem „rozum” dla oznaczenia jakiejś władzy poznającej prawdę, lecz mówi, że dusza jest tym samym, co rozum57. Anaksagoras mniej jasno się o nich wyraża: w wielu miejscach twierdzi, że przyczyną piękna i prawdy jest rozum, ale gdzie indziej utrzymuje, że rozum jest duszą, bo znajduje się we wszystkich58 zwierzętach, wielkich i małych, wyższych i niższych. [Niesłusznie!] Wcale bowiem nie widać, by rozum w znaczeniu „mądrość”59 miał się znajdować we wszystkich zwierzętach lub nawet we wszystkich ludziach60. Wszyscy zatem, co skupiali uwagę na tym, że jestestwo posiadające duszę porusza się, sądzili, że dusza jest w najwyższym stopniu źródłem ruchu; przeciwnie, wszyscy ci, co zatrzymywali ją [uwagę] na poznaniu i postrzeganiu zmysłowym rzeczy, utożsamiają duszę z pierwiastkami bytu; i to jedni z większą ich ilością, drudzy z jednym, zależnie od tego, czy przyjmują więcej pierwiastków, czy tylko jeden. I tak na przykład Empedokles twierdzi, że dusza składa się z wszystkich pierwiastków61, a nawet że każdy z nich jest duszą62. Oto jego własne słowa: „Ziemią widzimy ziemię, wodą wodę, eterem boski eter, ogniem niszczycielski ogień63, miłością miłość, smutną nienawiścią nienawiść64. W ten sam sposób również Platon w [dialogu] Timajos65 kształtuje duszę z pierwiastków66, bo [według niego] tylko rzeczą podobną poznaje się rzecz podobną67 — lecz rzeczy składają się z pierwiastków. Podobnie też w wykładach O filozofii68 znajduje się twierdzenie, że „zwierzę samo w sobie”69 jest złożone z idei Jedynki samej w sobie oraz Pierwszej Długości, Pierwszej Szerokości i Pierwszej Głębokości; w podobny sposób złożone są inne byty. Jeszcze inaczej [tę myśl wyraża]: rozum jest Jedynką [Monadą], nauka jest Dwójką [Diadą], bo idzie prosto [od jednego punktu] do drugiego [do konkluzji]; mniemanie stanowi liczba właściwa [dla] powierzchni [Triada]; wrażenie zmysłowe wreszcie liczba [charakterystyczna dla] objętości [Quaternio]70. Liczby bowiem były uważane za jednoznaczne z ideami i zasadami, a za złożone z pierwiastków71. Natomiast rzeczy poznajemy już to zdrowym rozsądkiem, już to nauką, już to mniemaniem, już to wreszcie zmysłami — a liczby wzmiankowane są równocześnie ideami rzeczy. Ponieważ dusza uchodziła i za źródło ruchu, i za zdolność poznawczą, dlatego niektórzy złożyli ją z tych dwojga, oświadczając, że jest ona liczbą, która sama siebie porusza72. Różnią się jednak między sobą co do natury i liczby zasad. Największa różnica zachodzi między tymi, którzy je uważają za cielesne, i tymi, według których są one bezcielesne73. Od tych zaś wszystkich różnią się ci, którzy mieszają je razem i wyprowadzają zasady z obu źródeł74. Rozbieżność zdań dotyczy również ilości [zasad]: podczas gdy jedni przyjmują jedną zasadę, drudzy [opowiadają się] za większą ich ilością. Odpowiednio do tego tworzą pogląd na duszę: utrzymują — nie bez racji — że rzecz, która ze swej natury jest źródłem ruchu, znajduje się wśród pierwszorzędnych [zasad]. Dla tej to racji niektórzy sądzili75, że dusza jest ogniem, bo on jest i najsubtelniejszy, i najbardziej bezcielesny spośród pierwiastków76; ponadto on to w pierwszym rzędzie77 wykonuje ruch i porusza inne rzeczy. Demokryt wyrażał się trafniej od innych, gdy uzasadniał obie te własności [duszy]: dusza i rozum są jedną i tą samą rzeczą, a ta rzecz jest jedną z pierwszych i niepodzielnych ciał; posiada zdolność poruszania dzięki delikatności i kształtowi [swoich atomów]; dalej [utrzymuje, że] ze wszystkich kształtów kształt kulisty posiada największą zdolność ruchową, i że taki właśnie kształt mają [atomy] rozumu i ognia. Anaksagoras, jak się zdaje, twierdził, że dusza jest czymś innym od rozumu, jak to już zaznaczyliśmy wyżej78; jednak traktuje je, jak gdyby były79 jedną naturą — z tym tylko zastrzeżeniem, że uczynił w szczególny sposób rozum zasadą wszechrzeczy80; w każdym razie twierdzi, że on sam jeden spośród [wszystkich] rzeczy jest niezłożony, niezmieszany i czysty; jednej i tej samej zasadzie przypisuje obie funkcje — poznawania i poruszania — gdy mówi, że rozum wprawił w ruch wszechświat81. Także Tales, jak widać z tego, co nam tradycja przekazała82, zdaje się sądzić, że dusza jest siłą poruszającą, bowiem powiedział, że magnes83 posiada duszę, ponieważ porusza żelazo. Diogenes, podobnie jak niektórzy inni84, utrzymywał, że [dusza] jest powietrzem, uważał bowiem, że powietrze jest ze wszystkich [ciał] najsubtelniejsze, i że ono jest [pierwszą] zasadą; i że właśnie dzięki temu ma zdolność poznania i poruszania: [poznania], o ile jest pierwszą [zasadą], od której reszta bierze początek; poruszania zaś, o ile jest pierwiastkiem najsubtelniejszym. Także Heraklit uważa duszę ze [pierwszą] zasadę, a to dlatego, że jest ona gorącym oparem, z którego wszystko się składa; nadto że jest on w najwyższym stopniu bezcielesny i nieustannie płynie: wreszcie, rzecz, która się porusza, może być poznana tylko przez rzecz, która jest w ruchu85; zarówno bowiem on, jak wielu innych86 sądziło, że rzeczy są w ruchu. Podobnie jak oni myślał, jak się zdaje, i Alkmajon; twierdzi bowiem, że jest ona nieśmiertelna, bo jest podobna do „nieśmiertelnych”; i że zawdzięcza ona to [podobieństwo] nieustannemu ruchowi; wszak wszystkie boskie istoty — księżyc, słońce, gwiazdy i całe niebo — bez ustanku się poruszają87. Niektórzy [filozofowie] bardziej powierzchowni, na przykład Hippon88, utrzymywali nawet, że [dusza] jest wodą89. Do tej teorii skłonił ich, jak się zdaje, fakt, że nasienie wszystkich [zwierząt] jest płynne; albowiem tych, co utożsamiają duszę z krwią, zbija w następujący sposób: nasienie nie jest krwią, a przecież ono jest duszą pierwotną. Inni, na przykład Kritias90, [twierdzili], że [dusza] jest krwią; sądzili bowiem, że najbardziej charakterystyczną cechą duszy jest postrzeżenie zmysłowe; a to znów zależy od natury krwi91. A zatem wszystkie pierwiastki znalazły jakiegoś zwolennika 92 — z wyjątkiem ziemi! Do niej nikt się nie odwoływał, chyba o ile utrzymywał, że na duszę składają się wszystkie pierwiastki, lub że ona stanowi je wszystkie. Wobec tego można powiedzieć, że wszyscy określają duszę za pomocą trzech cech: ruchu, wrażeń zmysłowych, bezcielesności, lecz każda z nich jest odniesiona do [pierwszych] zasad. Dla tej też racji ci, którzy określają duszę za pomocą poznania, uważają ją za pierwiastek lub zespół pierwiastków, i z wyjątkiem jednego [filozofa]93 w podobny sposób ją przedstawiają. Mówią bowiem: „rzecz podobną poznaje tylko rzecz podobna”; a ponieważ dusza wszystko poznaje, dlatego składają ją ze wszystkich pierwiastków. Dla tej też racji wszyscy ci, co przyjmują jedną jakąś przyczynę i jeden pierwiastek, utrzymują konsekwentnie, że dusza składa się z jednego pierwiastka, na przykład z ognia lub powietrza. Ci zaś, którzy się opowiadają za większą ilością pierwiastków, wprowadzają także do duszy większą ich ilość. Sam jeden Anaksagoras twierdzi, że rozum nie odbiera żadnego wpływu od zewnątrz i że nie ma nic wspólnego z innymi rzeczami. Jeżeli jednak jest taki, jak będzie mógł on [coś] poznać i z jakiej przyczyny? Tego ani on sam nie wyjaśnił, ani z tego, co powiedział, jasno nie widać94. Wszyscy ci, którzy wprowadzają przeciwieństwa do zasad, składają również i duszę z przeciwieństw95. Przeciwnie, ci, co [oświadczają się] za jednym z dwóch przeciwieństw, np. ciepłem, zimnem lub czymś innym w tym rodzaju, odpowiednio do tego i duszę sprowadzają do jednego z nich96. Dla tej też racji nawet do nazw się odwołują97; ci bowiem, którzy utożsamiają duszę z ciałem, [utrzymują], że słowo „żyć” [ζην] pochodzi od słowa „gorąco” [ζεΐν = wrzeć]; przeciwnie, ci, co ją utożsamiają z zimnem, [utrzymują]: że słowo dusza [ψυχή] wywodzi się od oddychania i oziębiania [ψυχάω]98. Takie to teorie duszy przekazała nam tradycja — i takie dowody, na których się one opierają.

Kilka Fundamentalnych Zagadnień Z Dziedziny Wokalistyki

Profesjonalny głos śpiewaczy to złożony aerodynamiczny proces,
zdeterminowany koniecznością uzyskania maksymalnego poziomu
wyjściowego głosu poprzez odpowiednią koordynację oddychania,
fonacji i kształtowania charakterystyki rezonansowej traktu głosowego
Definicja fizyczna śpiewu
Muzyczna definicja śpiewu:
Narząd śpiewu jest instrumentem muzycznym
(instrument dęty o podwójnym ograniczonym stroiku-Drobner)
Część tego instrumentu ma budowę daną przez naturę, budowę niezmienną, ale na wiele
jego parametrów wokalista może i powinien mieć wpływ, tak aby móc zagrać na głosie
jak wirtuoz na instrumencie solowym
Źródło dźwięku – Struny głosowe
Generator – Strumień powietrza
Amplifikator – Rezonatory nadające nośność i brzmienie
Rodzaje głosu ludzkiego
Dla każdego śpiewaka ważne jest określenie rodzaju jego głosu.
Podstawowymi wyróżnikami głosu są skala i barwa, elementem istotnym
Są ponadto tzw. dźwięki przejściowe.
Wymienione czynniki pozwalają doświadczonemu pedagogowi śpiewu jedynie
Za pomocą słuchu zaliczyć głos do danej kategorii. Alternatywną metodą w sytuacjach
wątpliwych jest badanie laryngoskopowe długości i szerokości strun głosowych.
Skala głosu
– głosy nieszkolone – półtorej oktawy
– głosy szkolone – do trzech oktaw
Podział głosów
dziecięce żeńskie męskie
Odmiany głosu (decydują barwa, siła charakter oraz
Przystosowanie do wykonywania określonej muzyki)

Teorie powstawania głosu
Do wytworzenia mowy i śpiewu potrzebne jest wpółistnienie następujących elementów:
– mechanizmu drgającego powodującego rytmiczne otwieranie się i zamykanie głośni
– podgłośnieniowego ciśnienia wydechowego wytwarzającego podmuch o wysokim ciśnieniu
– przestrzeni rezonansowej klatki piersiowej oraz gardła, jamy ustnej i nosowej, które to nadają dźwiękowi barwę
TEORIA MIOELASTYCZNA
W głosie ludzkim struny głosowe wprawiane są w ruch przez ciśnienie podgłośniowe.
Powietrze przechodząc przez zwarte struny pociera je i w ten sposób wprowadza w drgania o określonej częstotliwości.
-> Kluczowe miejsce w tworzeniu głosu przypisane jest mięśniom oddechowym i krtaniowym.
TEORIA KlONICZNA (1950 Raoul Husson)
Mówi o neurofizjologicznej istocie zjawiska drgania strun głosowych. Husson uważał że drgania strun głosowych
Nie zależą od fali wydychiwanego powietrza ale od pracy kory mózgowej. Drgania strun głosowych wywołane są
Przez impulsy nerwowe wysyłane przez ośrodkowy układ nerwowy. Impuls nerwowy dochodzący do krtania powoduje
Skórcz, kt óry otwiera szparę głośni, rozkurcz powoduje natomiast jej zamknięcie, a częstotliwość drgań strun głosowych
odpowiada częstotliwości impulsów nerwowych. Powietrze wydechowe stanowi jedynie ośrodek rozchodzenia się fali.
Argumenty:
– zarówno ludzie jak i zwierzęta posiadają podobnie zbudowaną krtań, a tylko ludzie wykształcili mowę
– pacjentowi wszczepiono rurkę którą powietrze omijało krtań, w tej samej chwili dźwięk ustał, a drgania strun głosowych trwały
aż do chwili zakończenia wydechu
(1953 Laget) Wykazano, że czynność wiązadeł głosowych może powstać dzięki impulsom przekazywanym przez nerwy krtaniowe
bez udziału prądu powietrza.
TEORIA AERODYNAMICZNA (współczesna)
Argumentem podważającym teorię Hussona było eksperymentalne uzyskanie tonu podstawowego z krtani wyciętej ze zwłok.
Ciśnienie podgłośnieniowe w sposób bierny otwiera i zamyka głośnię i jednocześnie podrażnia zakończenia nerwowe, które
przenoszą bodźce do mózgu. Ośrodkowy układ nerwowy wysyła impulsy do nerwów krtaniowych, które pozwalają koordynować
pracę krtani. Drgania strun głosowych są konsekwencją współzawodnictwa między ciśnieniem podgłośniowym (rozsuwającym struny)
a sterowanym prze układ nerwowy skurczem mięśni. Napierający słup powietrza dzielony jest przez drgające struny głosowe
na serię rytmicznych podmuchów
Modelowanie oscylacji strun głosowych
oscylator
rezonator
f(t) A(f)
model traktu głosowego:
Pobudzenie – (ciśnienie progowe fonacji)
Strumień powietrza niezbędny do mówienia i śpiewania
generowany jest przez ciśnienie wywierane na płucach przez przeponę
(ang. diaphragm) i mięśnie brzuszne (ang. abdominal muscles)
Objętość płuc dorosłego człowieka wynosi 6-7 litrów, jednak tylko ok.
4-5 litrów może być używanych przy śpiewaniu. 2 litry są zawsze
obecne w płucach i stanowią tzw. residualną objętość(ok. 2 litry).
Pozostała objętość jest objętością oddechową (ang. tidal volume). Przy
oddychaniu używamy tylko 15% tej objętości ale przy wysiłkach takich
jak sport lub śpiewanie możliwe jest używanie pełnej objętości
oddechowej.
Tp przedział czasu kiedy ciśnienie rośnie (p – ang. positive)
Tn przedział czasu kiedy ciśnienie spada. (n – ang. negative)
To przediał czasu kiedy krtań jest otwarta – powietrze przepływa przez krtań
T długość trwania cyklu ( (wartość odpowiedzialna za częst. tonu krtaniowego)
uo średni poziom ciśnienia
uac maksymalny poziom ciśnienia
Parametry tonu krtaniowego
Qo=T0/T
Qs=Tp/Tn
Wsp. wypełnienia
Wsp. skosu
(skewing quotient)
Widmo tonu krtaniowego
Brzmienie fletowe
Brzmienie blaszane (brassy sound)
Nachylenie normalne 12dB/okt
Czynniki wpływające na częstotliwość tonu krtaniowego
– rozmiar krtani i strun głosowych:
– płacz niemowlaka fTK ≈ 500 Hz
– dzieci 250 – 400 Hz
– kobiety ok. 200 Hz
– mężczyźni ok. 150 Hz
Różnice w rozmiarach krtani mężczyzn i kobiet
– parametry pracy strun głosowych:
Krtań – budowa
Zwarcie strun (addukcja) (nastawienie głosowe) może być trojakiego rodzaju:
– nastawienie miękkie – struny zbliżają się do siebie i drgają w sposób swobodny.
Jest to fizjologicznie najbardziej poprawny układ strun
– nastawienie twarde – struny zbyt mocno napierają na siebie, przez co drgania są utrudnione
Stan ten pojawia się podczas twardego atakowania dźwięku (głosy amatorskie) lub
w stanach osłabienia narządu głosowego.
– nastawienie chuchające – struny głosowe na części swojej powierzchni nie stykają się za sobą, a
część powietrza przechodzi swobodnie nie zmieniając się na falę akustyczną i
dołącza do dźwięku jako szum -> Objaw patologiczny – bezgłos
Funkcje krtani – oddechowa, obronna, fonacyjna
Metoda kontroli częstotliwości tonu krtaniowego
– zmiana długości strun głosowych
– zmiana napięcia strun głosowych
Fizjologia narządu mowy i śpiewu: Schemat zastępczy traktu głosowego:
Epilarynx
tube
Rezonatory traktu głosowego
Rezonatory – amplifikatorami dźwięku
Resonare (łac) – „odbrzmiewać”. Jeśli fala dźwiękowa na swojej drodze napotka ciało sprężyste to pod wpływem
jej impulsów zostanie ono wprowadzone w drgania o tej samej częstotliwości.
W akustyce istnieją dwa rodzaj rezonansu ze względu na właściwości ciał rezonujących:
REZONANS WYMUSZONY – amplifikator nie posiada konkretnej częstotliwości swoich drgań (drgań własnych)
i przyjmuje drgania źródła dźwięku -> współbrzmienie
-> drgające chrząstki -> tarczowate, nalewkowate, pierścieniowate i nagłośnia
-> kości mostka, obojczyka i żeber
REZONANS SWOBODNY – amplifikator posiada z natury określoną częstotliwość drgań i zaczyna drgać pod
wpływem fali tylko wtedy gdy ta ma taką samą częstotliwość
-> komory rezonansowe
a) rezonatory dolne (piersiowe)
– jama podgłośniowa, tchawica oskrzela, klatka piersiowa (150-400 Hz)
b) rezonatory górne (rezonatory głowowe – nasada)
– mają duże możliwości przestrajania kształtu
( jedynie zatoki przynosowe i jama nosowa mają trwały kształt)
Kolejne rezonatory górne:
Krtań – rura zamknięta z jednej strony przez zwarte struny głosowe. Istnieją kieszonki krtaniowe,
małe rezonatory, które są ruchome i zmieniając kształt w znaczący sposób wpływają na barwę dźwięku
Ruchy krtani zmieniają barwę dźwięku, przez zmianę rezonansu i silny wpływ na proporcje i pojemność
innych rezonatorów.
Gardło – 13-15 cm długości, szerokość w okolicy kości gnykowej jest największa (4-5 cm).
W czasie fonacji niezwykle ważne jest zamknięcie przewodu nosowego
Jama głosowa – jej parametry wpływają na dwa pierwsze formanty -> tworzą samogłoski
Jama nosowa – ma parametry uwarunkowane anatomicznie -> zatoki -> małe komory -> rezonans 3000-5000 Hz
Formanty
Zależność rodzaju samogłoski od wartości formantów F1 i F2
1) Formanty niskie odpowiedzialne za artykulację głosek
– F1 i F2 maleją wraz ze zwiększeniem długości przewodu głosowego (cechy osobnicze)
– F1 i F2 maleją gdy zaokrąglamy usta a rosną gdy je rozszerzamy
– zawężenie ust obniża F1 a zwiększa F2
– zawężenie ust zwiększa F1, obniża F2
– dla wysokich dźwięków cz.formantu nie może być mniejsz niż częstotliwość podstawowa
dźwięku
2) Formanty wysokie odpowiedzialne za barwę
zmienność w zależności od pojemości rezonatora nadkrtaniowego
• Mniejszy rozrzut w amplitudzie formantu śpiewanego dla głosów męskich ( przykładowo: +- 4dB dla różnych
śpiewaków, +-16dB dla różnych samogłosek, 9-14 dB dla różnych częstotliwości podstawowych) niż dla żeńskich
(przykładowo: +-24 dB dla różnych śpiewaczek, +-23 dB dla różnych rodzajów śpiewu, 30 dB dla różnych
głośności). Ogólnie można stwierdzić że dla mężczyzn wielkości formantów są mniej zmienne niż dla kobiet.
• Zależność wielkości formantu od rodzaju śpiewanej samogłoski (najmniejszy dla samogłoski „u”)
• Zmniejszanie się amplitudy formantu przy wzroście częstotliwości fonacji; właściwość ta może być wytłumaczona
jako efekt istnienia charakterystyk częstotliwościowych generatora krtaniowego
• Małe zróżnicowanie wielkości formantu dla niskich częstotliwości fonacji (220 i 392 Hz)
• Zależność wielkości formantu od poziomu dźwięku w dB nie zawsze jest liniowa (szczególnie dla głoski „y”). Od
pewnej głośności amplituda zaczyna rosnąć szybciej niż wzrost poziomu dźwięku w dB.
• Głosy altowe dla tych samych wartości poziomu dźwięku mają najwyższy poziom formantu śpiewaczego,
większy nawet w porównaniu z głosami męskimi, podczas gdy głosy sopranowe i mezzosopranowe
mają formant średnio o 20 dB mniejszy niż alty. Świadczy to o tym, że formant śpiewaczy jest cechą
śpiewu ale nie zawsze jego najbardziej charakterystycznym elementem.
Przykładowe właściwości formantu śpiewaczego
Akwizycja Segmentacja Parametryzacja
Opracowywanie i optymalizacja wektora opisu głosu śpiewaczego:
ekstrakcja
parametrów
analiza
statystyczna
sygnał
akustyczny
ortogonalny
opis sygnału
Ekstrakcja parametrów:
Metody rozróżniania śpiewaków szkolonych od amatorów
Parametry dynamiczne
– amplituda formantu śpiewaczego
– stosunek energii harmonicznych
do szumu
– badanie rozkładu częstotliwościowego
prążków w widmie
-dolny i górny limit częstotliwości podstawowej
– zakres dynamiczny dźwięku
– badanie stabilności częstotliwości formantów wyższych
– badanie „pamięci mięśniowej” – czyli automatycznego
systemu sensorowego umożliwiającego szybkie ustawienie
napięcia mięśni krtani bez odsłuchu śpiewanego dźwięku
Parametry OFF-line
Parametry statyczne
– sposób wibracji
– sposób modulacji amplitudy
– minimalizacja zmienności brzmieniowej
– stabilność częstotliwości fonacji dla różnych
częstotliwości dźwięku
– umiejętność szybkiej zmiany częstotliwości
– detekcja „formantu śpiewaczego” – analiza formantowości
(pozycja i wartość formantu F3 (2500 – 3000 Hz))
– analiza dźwięczności
– analiza zmienności momentów widmowych w czasie
– analiza zmienności częstotliwości podstawowej tonu krtaniowego
– analiza modulacji częstotliwości (analiza vibrato)